MY KTEO

Κυριακή 3 Νοεμβρίου 2019

Μέρισμα -Αναδρομικά: Ποιοι θα πάρουν το «δώρο» του 1 δισ. ευρώ


Σε περίπου ένα μήνα από τώρα ο πρωθυπουργός θα αποφασίσει το ποσοστό του υπερπλεονάσματος που θα καλύψει ανελαστικές κρατικές δαπάνες, αποκλίσεις, αναδρομικά συνταξιούχων αλλά και το αν και ποιοι θα πάρουν το κοινωνικό μέρισμα του 2019, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής».

Η καλή πορεία των φορολογικών εσόδων, που συνεχίστηκε και τον Οκτώβριο με υπέρβαση πάνω από μισό δισ. ευρώ, δίνει αρκετές διαβεβαιώσεις ότι θα υπάρξει και φέτος υπερπλεόνασμα. Το πρωτογενές πλεόνασμα -σε όρους ενισχυμένης εποπτείας- αναμένεται να φτάσει το 4% του ΑΕΠ. Συνεπώς θα υπάρχει διαθέσιμο υπερπλεόνασμα 0,5% του ΑΕΠ (περίπου 910 εκατ. ευρώ) που θεωρητικά μπορεί να μοιραστεί σε έκτακτα μέτρα. Μέχρι στιγμής το μόνο σίγουρο μέρισμα είναι τα 138 εκατ. που θα διατεθούν για την έκτακτη μείωση της προκαταβολής φόρου του 2019 για τις επιχειρήσεις από το 100% στο 95%. Ήδη μέσω αυτού του υπερπλεονάσματος έχουν αποφασιστεί η μεγαλύτερη κατά 205 εκατ. ευρώ μείωση του ΕΝΦΙΑ, το αυξημένο κατά 11 εκατ. ευρώ επίδομα θέρμανσης και η βελτιωμένη ρύθμιση των 120 δόσεων.

Όλα αυτά ενώ από τον Μάιο έχει μοιραστεί και η -σύμφωνα με την προηγούμενη κυβέρνηση- 13η σύνταξη με κόστος 890 εκατ. ευρώ που διατέθηκε σε όλους τους συνταξιούχους. Εκτός αυτού στη συνέχεια του 2019 και κατά το 2020 υπάρχουν αβεβαιότητες που πρέπει να αντιμετωπιστούν για να μην κινδυνέψουν οι μειώσεις φόρων και τα άλλα διαρθρωτικά μέτρα που έχουν θεσπιστεί ήδη και όσα θα θεσπιστούν με το φορολογικό νομοσχέδιο.

Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ)

Η πρώτη μεγάλη αβεβαιότητα είναι δημοσιονομική. Τα φορολογικά έσοδα σημειώνουν υπέρβαση πάνω από 500 εκατ. ευρώ και τον Οκτώβριο αλλά κανείς δεν ξέρει πώς θα εκτελεστεί φέτος το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ). Η τακτική της υποεκτέλεσης του ΠΔΕ σε όφελος του πρωτογενούς πλεονάσματος της προηγούμενης κυβέρνησης οδήγησε στο πάγωμα του ΠΔΕ το 2019. Οι δαπάνες είναι μειωμένες κατά 550 εκατ. ευρώ και τα έσοδα (κυρίως εισροές από κοινοτικούς πόρους) υστερούν έναντι του στόχου κατά 793 εκατ. ευρώ.

Μέρος του πρωτογενούς πλεονάσματος προέρχεται και από τις εισροές κοινοτικών πόρων στα συγχρηματοδοτούμενα έργα των Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Στον προϋπολογισμό υπάρχει πρόβλεψη για απόκλιση του ΠΔΕ κατά 250 εκατ. ευρώ. Αν όμως προκύψει υστέρηση της τάξης των 800 εκατ. ευρώ, τότε τα πράγματα αλλάζουν και το πρωτογενές πλεόνασμα θα είναι κατά 550 εκατ. ευρώ μικρότερο. Η ολοκλήρωση του ΠΔΕ θα φανεί με την τελευταία αίτηση μαζικών πληρωμών που θα γίνει λίγο πριν από το τέλος του χρόνου. Ωστόσο η παρατεταμένη προεκλογική περίοδος πάγωσε τα δημόσια έργα και η αιτήσεις πληρωμών θα πρέπει να γίνουν έναντι δαπανών που έχουν γίνει και έργων που έχουν προχωρήσει.

ΔΕΗ, ΕΛΤΑ

Άλλη αβεβαιότητα είναι η ΔΕΗ, στην οποία το Δημόσιο πληρώνει σε πάγια βάση τις λεγάμενες Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ). Λόγω της κακής οικονομικής κατάστασης της εταιρίας είναι πιθανό το ποσό που θα δοθεί για ΥΚΩ να είναι μεγαλύτερο από τα 220 εκατ. ευρώ που είναι το ετήσιο κόστος για το 2020. Επίσης, θα πρέπει να εξοφληθούν υποχρεώσεις παλαιότερων ετών ύψους 150 εκατ. ευρώ στα ΕΛΤΑ, τα οποία έχουν επίσης πέσει σε οικονομική δίνη.

«ΜΑΞΙΛΑΡΙ»

Σε όλα αυτά θα πρέπει να υπολογιστεί ότι το οικονομικό επιτελείο θα διατηρήσει και ένα «μαξιλάρι» από το υπερπλεόνασμα ώστε να καλύψει το ενδεχόμενο αναθεωρήσεων από την ΕΛΣΤΑΤ και τη Eurostat για το δημοσιονομικό αποτέλεσμα του 2019.

ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΩΝ

Ένα ακόμη μεγάλο κεφάλαιο είναι ο λογαριασμός για τα αναδρομικά συντάξεων που θα προκύψουν από τις πρόσφατες αποφάσεις του ΣτΕ. Το υπουργείο Οικονομικών περιμένει τους υπολογισμούς του συναρμόδιου υπουργείου Εργασίας σε ό,τι αφορά τις υποχρεώσεις που δημιουργούνται και τον τρόπο εξόφλησής τους. Μπορεί δηλαδή, αν προκύψει το υπερπλεόνασμα, να επιλεγεί η λύση να εξοφληθεί ένα μεγάλο μέρος των υποχρεώσεων του Δημοσίου σε όλους τους δικαιούχους κλείνοντας έτσι και ένα μεγάλο κεφάλαιο από το πρόσφατο παρελθόν. Άλλωστε, η κυβέρνηση και ο αρμόδιος υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης έχουν δηλώσει σε όλους τους τόνους ότι αν προκύψουν υποχρεώσεις για αναδρομικά, αυτές θα ικανοποιηθούν προς όλους, είτε έχουν προσφύγει δικαστικά είτε όχι.

Για τους παραπάνω λόγους τόσο ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας όσο και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας αρνήθηκαν, πάνω από μία φορά μέσα στην εβδομάδα, να δεσμευτούν για το ύψος του ενδεχόμενου κοινωνικού μερίσματος και τους πιθανούς δικαιούχους. Πληροφορίες θέλουν την κυβέρνηση να επιθυμεί να δώσει ένα… τύποις κοινωνικό μέρισμα αφού διασφαλίσει ότι έχουν καλυφθεί οι τακτικές και οι έκτακτες ανάγκες. Ωστόσο θα είναι μικρό (περίπου 150-200 εκατ. ευρώ) και στοχευμένο κυρίως σε όσους σήμερα παίρνουν το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης.

ΜΕ ΤΟ ΒΛΕΜΜΑ ΣΤΟ 2020

ΤΙΠΟΤΑ ΔΕΝ πρόκειται να ξεκαθαρίσει πριν ολοκληρωθεί ο Νοέμβριος και υπάρξει πιο καθαρή εικόνα για το κλείσιμο του προϋπολογισμού του 2019. Πολλοί όμως είναι αυτοί στην κυβέρνηση που προτιμούν να καλυφθούν ανάγκες του 2020 από τώρα, ώστε να διασφαλιστούν περισσότερο οι στόχοι και να γίνουν ακόμη πιο άνετα η δεύτερη μείωση του ΕΝΦΙΑ και τα άλλα σχέδια που υπάρχουν. Ένα από αυτά είναι η επαναφορά της απόσυρσης με στόχο τις επιδοτήσεις καθαρών αυτοκινήτων ώστε ο γερασμένος στόλος να ανανεωθεί, οι εκπομπές C02 να μειωθούν και να αυξηθεί το ποσοστό ηλεκτροκίνησης. Το συγκεκριμένο μέτρο δεν υπάρχει στον προϋπολογισμό του 2020 και δεν θα ενταχθεί ούτε στο φορολογικό νομοσχέδιο για τον απλό λόγο ότι δεν υπάρχουν ακόμη οι πόροι.

Πηγή: «Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής»