Οι αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η φύση έρχονται με ταχύτατους ρυθμούς ως απόρροια της κλιματικής αλλαγής. Μέσα σε αυτές είναι και οι μαζικές εξαφανίσεις ειδών του ζωικού βασιλείου.
Τον περασμένο Σεπτέμβριο, μελέτη της περιβαλλοντικής οργάνωσης Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση (WWF) έδειξε ότι σχεδόν το 70% της παγκόσμιας άγριας ζωής έχει εξαφανιστεί τα τελευταία 50 χρόνια.
Η μελέτη της WWF ανέφερε ότι περισσότερα από τα δύο τρίτα του ζωικού βασιλείου έχουν εξαφανιστεί τα τελευταία 50 χρόνια και αιτία είναι ο άνθρωπος.
Ως κύριες αιτίες αναφέρονται από τη WWF, η καταστροφή των δασών και η εξάπλωση της γεωργίας.
Η μείωση των περίπου 21.000 πληθυσμών θηλαστικών, πτηνών, ψαριών, αμφιβίων και ερπετών που παρατηρήθηκαν ανέρχονταν μεταξύ 1970 και 2016 κατά μέσο όρο σε 68%.
Η WWF έκανε λόγο για ένα νέο χαμηλό βιοποικιλότητας.
Χρειάζονται νέες μετρήσεις
Οι ερευνητές στα πανεπιστήμια Γέιλ (Yale) και Πρίνστον (Princeton) υποστηρίζουν ότι η επιστημονική κοινότητα χρειάζεται επειγόντως έναν νέο τρόπο για να συγκρίνει τις διαδοχικές επιπτώσεις της απώλειας οικοσυστήματος, λόγω της κλιματικής αλλαγής που προκαλείται από τον άνθρωπο, με τις μεγάλες κρίσεις του παρελθόντος.
Για πολύ καιρό, οι επιστήμονες βασίστηκαν σε μετρήσεις που συγκρίνουν τους τρέχοντες ρυθμούς απώλειας ειδών με εκείνους που χαρακτηρίζονται ως μαζικές εξαφανίσεις στο μακρινό παρελθόν, σύμφωνα με τον Pincelli Hull, βοηθό καθηγητή της Γης και των πλανητικών επιστημών στο Yale και τον Christopher Spalding, αστροφυσικό στο Princeton.
Το αποτέλεσμα ήταν οι προβλέψεις των ρυθμών εξαφάνισης τις επόμενες δεκαετίες να είναι 100 φορές υψηλότερες από ο,τιδήποτε παρατηρήθηκε τα τελευταία εκατομμύρια χρόνια.
«Το πρόβλημα με τη χρήση των ρυθμών εξαφάνισης με αυτόν τον τρόπο είναι ότι η αξιολόγησή τους είναι γεμάτη αβεβαιότητα», δήλωσε ο Hull, ο οποίος έχει πραγματοποιήσει εκτενή έρευνα για τις μαζικές εξαφανίσεις της θαλάσσιας ζωής στον αρχαίο κόσμο.
Επιπλέον, οι ερευνητές εκτιμούν πως οι προβλέψεις των μαζικών εξαφανίσεων δεν μεταφέρουν πλήρως τη σοβαρότητα των ζημιών που έχουν προκληθεί σε ένα οικοσύστημα όταν τα είδη εξαντλούνται αλλά δεν εξαλείφονται πλήρως.
Το πρόβλημα
Σε μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Proceedings of the Royal Society B, οι Spalding και Hull επισημαίνουν σημαντικά ελαττώματα στον τρόπο προβολής των μαζικών εξαφανίσεων και προτείνουν ένα νέο μοντέλο για την εκτίμηση της απώλειας της βιοποικιλότητας.
Μέρος του προβλήματος, ανέφεραν ότι έχει να κάνει με τη σύγκριση των εξαφανίσεων που βρέθηκαν σε απολιθώματα για εκατομμύρια χρόνια με εξαφανίσεις που είχαν να κάνουν με τις ενέργειες των ανθρώπων μόνο από τον περασμένο αιώνα.
Οι μαζικές εξαφανίσεις στον αρχαίο κόσμο χαρακτηρίζονταν συνήθως από «παλμούς» εξαφανίσεων, που προηγούνται και ακολουθούνται από πιο ήσυχες περιόδους. Το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα μειώνει τον ιστορικό μέσο όρο, επειδή περιλαμβάνει τις γύρω ήσυχες περιόδους. Επιπλέον, υπάρχουν μεγάλα κενά στο αρχείο των απολιθωμάτων.
Για παράδειγμα, είναι καλά τεκμηριωμένο ότι είδη των βατράχων σήμερα διατρέχουν υψηλό κίνδυνο εξαφάνισης , ωστόσο οι βάτραχοι βρίσκονται σπάνια στο αρχείο των απολιθωμάτων.
Επιπλέον, ορισμένοι βιότοποι με πολλές εξαφανίσεις σήμερα – όπως τα νησιά – επίσης δεν εκπροσωπούνται στο αρχείο των απολιθωμάτων. Αντίθετα, τα απολιθώματα τείνουν να κυριαρχούνται από μεγαλύτερα είδη και γεωγραφικά μεγαλύτερους βιοτόπος.
Κρούουν τον «κώδωνα του κινδύνου» οι επιστήμονες
Οι καθηγητές Spalding και Hull προσπάθησαν να περιγράψουν την επικίνδυνη κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο φυσικός κόσμος σήμερα, πέρα από τον αριθμό των εξαφανίσεων ειδών.
Σύμφωνα με μια έκθεση της Διακυβερνητικής Πλατφόρμας Επιστήμης-Πολιτικής για τη Βιοποικιλότητα και τις Υπηρεσίες Οικοσυστήματος (IPBES) το 2019, σχεδόν το 75% όλων των πόρων γλυκού νερού στη Γη χρησιμοποιούνται από την παραγωγή καλλιεργειών και κτηνοτροφίας.
Οι ανθρώπινες δραστηριότητες έχουν αλλάξει σημαντικά το 75% όλων των χερσαίων περιβαλλόντων χωρίς πάγο και το 66% των θαλάσσιων περιβαλλόντων.
Η πρόταση των Spalding και Hull είναι να αλλάξει η μέτρηση από την απώλεια ειδών στις αλλαγές των ορυκτών πετρωμάτων.
«Οι άνθρωποι αλλάζουν το αρχείο των ορυκτών πετρωμάτων μόλις εισέλθουν σε μια περιοχή, είτε πρόκειται για αγροτικές κοινωνίες, είτε για παγίδες καστόρων, είτε για το φράξιμο των ποταμών», είπε ο Hull. «Αλλάζουμε εντελώς τον τρόπο που σχηματίζεται η Γη και αυτό μπορεί να φανεί στα πετρώματα που απομένουν».
Δεν υπάρχει επιστροφή
Κι ενώ κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο έχουν ξοδέψει τρισεκατομμύρια δολάρια σε πακέτα οικονομικής ανάκαμψης για τον κορωνοϊό, πρέπει να αναγνωριστεί ότι δεν μπορεί να υπάρξει επιστροφή στο «φυσιολογικό».
Αντ ‘αυτού, η ανθρωπότητα πρέπει να μάθει να εργάζεται εντός των οικολογικών ορίων της Γης, ξεκινώντας με τη διατήρηση και αποκατάσταση των οικοσυστημάτων. Αυτό περιλαμβάνει τη δημιουργία περιβαλλοντικών πολιτικών που επιτρέπουν την αποκατάσταση, την οικοδόμηση τοπικής ικανότητας, τη συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα για την εξασφάλιση χρηματοδότησης και την ανάπτυξη συστημάτων παρακολούθησης για την αξιολόγηση της προόδου.
