MY KTEO

Σάββατο 19 Ιουνίου 2021

"Μάστιγα" το παρεμπόριο - Ανησυχητική στροφή στο ηλεκτρονικό


Ένας στους τρεις Ευρωπαίους αναρωτιέται αν το προϊόν που αγοράζει είναι αυθεντικό. Την ίδια στιγμή, ένας στους δέκα Έλληνες καταναλωτές ισχυρίζεται ότι έχει προβεί εν αγνοία του στην αγορά πλαστών προϊόντων. Οι καταναλωτές εξακολουθούν να δυσκολεύονται στο να διακρίνουν μεταξύ γνήσιων και παραποιημένων προϊόντων, την ώρα που το ηλεκτρονικό εμπόριο γνωρίζει τεράστια ανάπτυξη και −σύμφωνα με τη Eurostat− πάνω από το 70% των Ευρωπαίων πραγματοποίησαν διαδικτυακές αγορές το 2020.

Αυτά είναι μερικά από τα συμπεράσματα που προκύπτουν από την έρευνα "Ευρωπαίοι Πολίτες και Διανοητική Ιδιοκτησία" του Γραφείου Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO), το οποίο αποφάσισε να προχωρήσει σε μια σχετική καμπάνια ευαισθητοποίησης των καταναλωτών.

Σχεδόν 1 στους 10 Ευρωπαίους (9%) ισχυρίστηκε ότι έπεσε θύμα απάτης αγοράζοντας προϊόντα παραποίησης/απομίμησης, ποσοστό που παρουσιάζει σημαντικές διαφορές μεταξύ των κρατών-μελών της Ε.Ε. Οι χώρες με το υψηλότερο ποσοστό καταναλωτών που έχουν εξαπατηθεί είναι η Βουλγαρία (19%), η Ρουμανία (16%) και η Ουγγαρία (15%). Αντιθέτως, η Σουηδία (2%) και η Δανία (3%) έχουν τα χαμηλότερα ποσοστά στην Ε.Ε. 

Τα προϊόντα παραποίησης/απομίμησης αντιπροσωπεύουν το 6,8% των εισαγωγών της Ε.Ε., αξίας 121 δισ. ευρώ, σύμφωνα με κοινή μελέτη του EUIPO και του ΟΟΣΑ, και πλήττουν όλους τους τομείς: από τα καλλυντικά και τα παιχνίδια, τους οίνους και τα ποτά, τα ηλεκτρονικά είδη, την ένδυση έως και τα φυτοφάρμακα. 

Σύμφωνα με τη μελέτη του ευρωπαϊκού γραφείου, η ανησυχία για τα προϊόντα παραποίησης/απομίμησης αυξήθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19. Η διάδοση παραποιημένων φαρμάκων, όπως αντιβιοτικών και αναλγητικών, και άλλων ιατρικών προϊόντων πιο πρόσφατα, όπως είναι τα μέσα ατομικής προστασίας και οι μάσκες προσώπου, έχει φέρει το φαινόμενο αυτό στο προσκήνιο, καθώς οι παραβάτες εκμεταλλεύονται    την    αβεβαιότητα    των    ανθρώπων    όσον    αφορά    τις νεοεμφανιζόμενες θεραπείες και τα εμβόλια. Επίσης, εκτός από τους κινδύνους για την υγεία και την ασφάλεια, τα παραποιημένα προϊόντα συχνά οδηγούν σε παραβιάσεις της ασφάλειας και σε οικονομικές απώλειες.

Το 52% των ανθρώπων που αγοράζουν προϊόντα "μαϊμού" δήλωσαν ότι θα πάψουν να το κάνουν όταν τα γνήσια προϊόντα αποκτήσουν πιο προσιτές τιμές. Σχεδόν 1 στους 3 Ευρωπαίους υποστηρίζει πως "η αγορά πλαστών προϊόντων αποτελεί πράξη διαμαρτυρίας και έναν τρόπο να αντισταθεί κανείς στις μεγάλες κι ακριβές μάρκες".

Η ζημιά στις επιχειρήσεις
Η παραποίηση προϊόντων δεν επηρεάζει μόνο τους καταναλωτές, αλλά επιφέρει και σημαντική ζημία στην οικονομία της Ε.Ε., ιδίως για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Σύμφωνα με έρευνα του ίδιου γραφείου το 2019, 1 στις 4 μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Ευρώπη ισχυρίζεται ότι έχει πληγεί από τέτοιες παραβιάσεις, ενώ μόνο για την Ελλάδα το ποσοστό αυτό ανέρχεται σε 15,8%.

Σε επικοινωνία του Capital.gr με τον πρόεδρο του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών, ο Σταύρος Καφούνης χαρακτήρισε "μάστιγα" το παρεμπόριο, τονίζοντας πως ειδικά το ηλεκτρονικό κομμάτι χρειάζεται αναβαθμισμένη αντιμετώπιση.

Όπως σημείωσε, "το παρεμπόριο κινείται περίπου στο 7%-9% των προϊόντων που πωλούνται. Αποτελεί μάστιγα και κρίσιμο θέμα που δεν πρέπει να αφήσουμε. Τον τελευταίο χρόνο έχουν γίνει προσπάθειες καταπολέμησης και εξάρθρωσης, οι οποίες όμως πρέπει να ενισχυθούν. Μπορεί στον δρόμο να βλέπουμε ότι έχει μειωθεί η παρουσία των προϊόντων παρεμπορίου, ωστόσο αυτό δεν είναι η λύση, γιατί υπάρχουν και άλλα σημεία όπου διανέμονται. Φυσικά, το ψηφιακό κανάλι αποτελεί ένα τέτοιο σημείο και γι’ αυτό πρέπει να δημιουργήσουμε και εκεί τα απαραίτητα όργανα".

Σχετικά με την κατάσταση του κλάδου, ανέφερε: "Τα δύσκολα τα αφήσαμε πίσω. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι οι τζίροι έχουν επανέλθει στο 2019, που ήταν και το τελευταίο έτος κανονικότητας. Έχουμε ακόμη δρόμο μπροστά μας και γι’ αυτό λέμε ότι χρειάζεται στοχευμένη στήριξη για κάποιες επιχειρήσεις που βρίσκονται σε δυσκολία".

Νέοι σταθμοί ελέγχων για τον περιορισμό του παρεμπορίου
Πριν από λίγες μέρες, στη συνεδρίαση του Περιφερειακού Επιμελητηριακού Συμβουλίου Αττικής, ο νέος γενικός γραμματέας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή, Σωτήρης Αναγνωστόπουλος, αναφέρθηκε σε μια σειρά δράσεων που αποσκοπούν στον περιορισμό του παρεμπορίου, όχι μόνο στο παραδοσιακό εμπόριο, αλλά και στο ηλεκτρονικό. Μεταξύ άλλων, τόνισε ότι θα αυξηθούν οι σταθμοί ελέγχων σε όλη τη χώρα. Επίσης, ανέφερε ότι σύντομα θα έρθει στη Βουλή το σχέδιο νόμου για το υπαίθριο εμπόριο μετά και την ολοκλήρωση της διαβούλευσης. 

Μεταξύ των δράσεων συγκαταλέγονται: η τοποθέτηση κατά μήκος της Εγνατίας Οδού τεσσάρων hotspots με σκάνερ που θα στελεχωθούν με ελεγκτές, ώστε ό,τι έρχεται από τα βόρεια σύνορα της χώρας να ελέγχεται και να εντοπίζονται οι λαθραίες ποσότητες. Επίσης, η δημιουργία ηλεκτρονικών συστημάτων για την παρακολούθηση των διακινούμενων ποσοτήτων αλκοολούχων ποτών και η δημιουργία μητρώου δεξαμενών ενεργειακών προϊόντων.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή, από τις 6 Μαΐου μέχρι τις αρχές 6 Ιουνίου πραγματοποιήθηκαν συνολικά 719 έλεγχοι και βεβαιώθηκαν 149 παραβάσεις που αφορούσαν το παράνομο εμπόριο. 

Οι επιχειρήσεις της Διυπηρεσιακής Μονάδας Ελέγχου της Αγοράς για την αντιμετώπιση του παράνομου εμπορίου έλαβαν χώρα σε Αττική, Πελοπόννησο, Κεντρική Μακεδονία και Κρήτη.

Τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν έφτασαν τα 122.650 ευρώ και αφορούσαν παραβάσεις των Κανόνων Διακίνησης και Εμπορίας Προϊόντων Υπηρεσιών του υπαίθριου εμπορίου (παράνομη εμπορία και διακίνηση απομιμητικών/παραποιημένων προϊόντων και χρήση τερματικού αποδοχής καρτών και μέσων πληρωμής με κάρτα). Συνολικά κατασχέθηκαν 6.281 τεμάχια απομιμητικών ειδών, από τα οποία τα 2.763 πωλούνταν από ηλεκτρονικά καταστήματα (e-shops).

Γ. Καρανίκας: Να κλείσει η Πολιτεία τις "κερκόπορτες" που διευκολύνουν το παρεμπόριο               
Όπως δήλωσε ο πρόεδρος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου, Γιώργος Καρανίκας στο Capital.gr, "την περίοδο της πανδημίας τα κυκλώματα του παρεμπορίου ακολούθησαν, όπως είναι φυσικό, τις νέες τάσεις στην αγοραστική κίνηση και επικέντρωσαν τη δράση τους στο Διαδίκτυο, χρησιμοποιώντας εξελιγμένους ηλεκτρονικούς τρόπους για να προσπορίζονται παράνομα κέρδη, πλήττοντας την υγιή επιχειρηματικότητα, τους καταναλωτές και τα δημόσια έσοδα. Αυτό αποδεικνύουν και τα τελευταία αποτελέσματα των ελέγχων της νεοϊδρυθείσας Διυπηρεσιακής Μονάδας Ελέγχου της Αγοράς, που αφορούν κυρίως παραβάσεις σχετικές με την πώληση προϊόντων παραποίησης και απομίμησης από ηλεκτρονικά καταστήματα".

Πράγματι, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή, τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν από τις 6 Μαΐου μέχρι τις αρχές 6 Ιουνίου, όπου έγιναν 719 έλεγχοι και βεβαιώθηκαν 149 παραβάσεις, έφτασαν τα 122.650 ευρώ.

Ο Γ. Καρανίκας τονίζει, ωστόσο, ότι η εξέλιξη αυτή δεν συνεπάγεται την απαλλαγή πολλών συνοικιών της πρωτεύουσας και άλλων πόλεων από την παρουσία του "παραδοσιακού" παρεμπορίου, όπου η πώληση κλεψίτυπων και λαθραίων προϊόντων αγνώστου προέλευσης πολλές φορές συνδυάζεται ή διενεργείται παράλληλα με το εμπόριο ναρκωτικών. Συνολικά, τα χαμένα κέρδη της αγοράς και τα διαφυγόντα έσοδα του ελληνικού Δημοσίου εκτιμώνται σε πολλά δισ. ευρώ κάθε χρόνο.

"Είναι γεγονός ότι η νέα δομή του ελεγκτικού μηχανισμού της Πολιτείας είναι περισσότερο ευέλικτη και αποτελεσματική. Επίσης είναι θετικό ότι, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή, πρόκειται να αυξηθούν οι σταθμοί ελέγχων σε όλη τη χώρα", αναφέρει.

Μεταξύ των δράσεων που ανακοίνωσε ο νέος γενικός γραμματέας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή, Σωτήρης Αναγνωστόπουλος, συγκαταλέγονται: η τοποθέτηση κατά μήκος της Εγνατίας Οδού τεσσάρων hotspots με σκάνερ που θα στελεχωθούν με ελεγκτές, ώστε ό,τι έρχεται από τα βόρεια σύνορα της χώρας να ελέγχεται και να εντοπίζονται οι λαθραίες ποσότητες.

"Το παρεμπόριο, όμως, παραμένει μια μάστιγα για την ελληνική και την ευρωπαϊκή οικονομία, δημιουργώντας συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού για χιλιάδες πληγείσες από την υγειονομική κρίση μικρομεσαίες εμπορικές επιχειρήσεις. Μάλιστα, θίγει τον πυρήνα μιας σημαντικής κατάκτησης της κοινής ευρωπαϊκής αγοράς, που είναι η προστασία της διανοητικής ιδιοκτησίας. Χρειάζονται περισσότερο οργανωμένα βήματα στην αντιμετώπισή του και καταρχάς πρέπει να κλείσει η Πολιτεία τις "κερκόπορτες” που το διευκολύνουν. Στην κατεύθυνση αυτή, και με αφορμή τη διαβούλευση για το υπαίθριο εμπόριο, η ΕΣΕΕ επαναφέρει την πρότασή της να περιοριστεί η υπαίθρια διάθεση αποκλειστικά σε προϊόντα γης και θάλασσας", καταλήγει ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ.


capital.gr της Δανάης Μαραγκουδάκη