Κατά 32 εκατ. ευρώ αυξήθηκαν τα κόκκινα δάνεια κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους, ανεβάζοντας τον συνολικό δείκτη καθυστερήσεων στο 32,9% των συνολικών χορηγήσεων από 32,8% που ήταν στα τέλη του 2020. Κι αυτό παρά τις τιτλοποιήσεις δανείων εντός του προγράμματος Ηρακλή και τις διαγραφές δανείων σχεδόν 1,5 δισ. ευρώ που πραγματοποιήθηκαν στο ίδιο διάστημα. Επίσης, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι εντός του πρώτου τριμήνου έληξε η εννεάμηνη αναστολή δόσεων για την πλειονότητα των δανείων σε μορατόρια (25 δισ), ενώ ήταν σε ισχύ η Γέφυρα Ι (επιδότηση δόσεων) και τα προγράμματα σταδιακής επαναφοράς δόσεων εν όψει του Γέφυρα ΙΙ για τα επιχειρηματικά (ξεκίνησε τον Μάιο).
Η αύξηση αυτή αντιστοιχεί περίπου στο ένα πέμπτο των καθαρών νέων εκταμιεύσεων στο ίδιο διάστημα (περίπου 150 εκατ. ευρώ στο σύνολο του ιδιωτικού τομέα). Πάντως, τα αποτελέσματα των τραπεζών το α’ και β’ τρίμηνο του 2021 εμφανίζουν μικρότερη αύξηση στα κόκκινα δάνεια (από αυτά που ήταν σε μορατόρια), σε σχέση με τις προβλέψεις τους που κυμαίνονταν συνολικά σε περίπου 4 δισ. ευρώ. Η τάση στο πρώτο εξάμηνο δείχνει ότι τα κόκκινα δάνεια των μορατορίων μπορεί να είναι τελικά 50% μικρότερα.
Ωστόσο, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος για το πρώτο τρίμηνο, τα συνολικά δάνεια σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών αυξήθηκαν κατά 31,9 εκατ. ευρώ, παρά τον περιορισμό των κόκκινων δανείων στα στεγαστικά κατά 147,8 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος λαμβάνουν υπόψη το σύνολο των υπολοίπων, δηλαδή παλαιά και νέα δάνεια, εντός και εκτός μορατορίων και άλλων προγραμμάτων. Από την άλλη, δεν λαμβάνει υπόψη την τυχόν μεταβολή των υπολοίπων από πώληση δανείων (τιτλοποιήσεις). Όμως, άλλος πίνακας της Τράπεζας της Ελλάδος δείχνει ότι το μεγάλο μέρος μείωσης των υπολοίπων οφείλεται σε τιτλοποιήσεις και διαγραφές δανείων. Συνεπώς, οι δείκτες καθυστέρησης θα ήταν χειρότεροι εάν είχαν συμπεριληφθεί και τα κόκκινα δάνεια που τιτλοποιήθηκαν.
Από τα ίδια στοιχεία προκύπτει ότι στο πρώτο τρίμηνο, η μεγαλύτερη αύξηση των καθυστερήσεων προήλθε από τα επιχειρηματικά δάνεια. Σε αυτή την κατηγορία, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια αυξήθηκαν κατά 126,7 εκατ. ευρώ. Ακολουθούν τα καταναλωτικά δάνεια, όπου τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια αυξήθηκαν κατά 53 εκατ. ευρώ μέσα σε τρεις μήνες. Ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων από 42,7% στα τέλη του 2020 ενισχύθηκε στο 43,7% στα τέλη Μαρτίου.
Σύμφωνα με τα επιχειρησιακά πλάνα των τραπεζών, ο δείκτης κόκκινων δανείων θα πέσει φέτος κοντά στο 10% και του χρόνου σε μονοψήφια ποσοστά, πέριξ του 5%, για όλες τις συστημικές τράπεζες, λόγω των εν εξελίξει τιτλοποιήσεων εντός και εκτός προγράμματος Ηρακλής. Υπενθυμίζεται ότι μέσω Ηρακλή πρόκειται να μειωθεί το στοκ των κόκκινων δανείων κατά 64 δισ. ευρώ, συνολικά (από τέλη 2019 έως τέλη 2022). Ωστόσο, για τους δανειολήπτες δεν επέρχεται μείωση οφειλών εκτός κι αν προχωρήσουν σε νέα ρύθμιση (εντός ή εκτός του νέου πτωχευτικού) με τις τράπεζες ή τις εταιρείες διαχείρισης δανείων.
Οι τέσσερις συστημικές τράπεζες εκτιμούν ότι τα νέα κόκκινα δάνεια λόγω πανδημίας θα ανέλθουν γύρω στα 4 με 5 δισ. ευρώ, ενώ η Τράπεζα της Ελλάδος είχε εκτιμήσει το ποσό αυτό στο διπλάσιο. Οι καταστροφικές πυρκαγιές, το πλήγμα στα εισοδήματα και την περιουσία των πυρόπληκτων και τα μέτρα αναστολής δόσεων αναμένεται να επιφέρουν αυξητικές πιέσεις στα κόκκινα δάνεια στο προσεχές διάστημα. Επίσης, η ανησυχία γίνεται εντονότερη από την απειλή ενός τετάρτου κύματος κορονοϊού, λόγω της μετάλλαξης Δέλτα.
capital.gr του Λεωνίδα Στεργίου
