Στις αρχές του Σεπτεμβρίου κλιμάκιο των Πράσινων πραγματοποίησε «περιοδεία αλληλεγγύης, διαλόγου και προτάσεων» στη Βόρεια Εύβοια.
Κατά τη διάρκεια της περιοδείας έγιναν συναντήσεις με
πρωτοβουλίες πολιτών, τοπικούς φορείς και εκπροσώπους της τοπικής
αυτοδιοίκησης.
Το κόμμα Πειρατών Ελλάδας ως ιδρυτικό μέλος των Πράσινων
συμμετείχε στη συγκρότηση και διαμόρφωση των προτάσεων του κόμματος μετά από
αυτές τις επαφές και συναντήσεις.
Στις «40 προτάσεις των Πράσινων για τη Βόρεια Εύβοια – Για
να μείνει ανοικτός ο δρόμος για ένα βιώσιμο μέλλον» κεντρική θέση έχουν ο
συμμετοχικός σχεδιασμός, η περιφρούρηση της φυσικής αναγέννησης, ο τουρισμός
αλληλεγγύης, τα μέτρα διάσωσης της Οικονομίας του Δάσους με ειδικό ρόλο για
τους ρητινοσυλλέκτες, αλλά και η σύνδεση της ανασυγκρότησης με την απαραίτητη
Πράσινη Μετάβαση.
Παράλληλα τονίζουν την ανάγκη να περιφρουρηθούν οι καμένες
περιοχές από συμφέροντα εξορύξεων και ασκούν κριτική στην κυβερνητική Επιτροπή
Ανασυγκρότησης υπό τον Σταύρο Μπένο, για απουσία μακροπρόθεσμου ορίζοντα πέραν
της 10ετίας αλλά και για αδυναμία αναγνώρισης των διαφορών από προηγούμενα
προγράμματα που είχε συντονίσει ο ίδιος.
Με τίτλο «Να κρατηθεί ανοικτός ο δρόμος για ένα βιώσιμο
μέλλον», το κείμενο των Πράσινων περιλαμβάνει πάνω από 40 συγκεκριμένες
προτάσεις για τη διαφύλαξη και διαχείριση της φυσικής αναγέννησης, τη διάσωση
της βαριά πληγωμένης «οικονομίας του δάσους», αλλά και τη δρομολόγηση της
απαραίτητης Πράσινης Μετάβασης.
Δίνεται έμφαση στην αγροτική οικονομία, τον τουρισμό και τα
κτίρια, τις συγκοινωνιακές συνδέσεις, την εκπαίδευση για τα πράσινα
επαγγέλματα, την κάλυψη των κενών σε απαραίτητες υποδομές, αλλά και την
ενεργειακή μετάβαση με έλεγχο της τοπικής κοινωνίας και για δικό της όφελος.
Οι προτάσεις των Πράσινων έρχονται σε συνέχεια της πρόσφατης
περιοδείας τους και των συζητήσεων που είχαν με ενεργούς πολίτες, τοπικούς
φορείς και εκπροσώπους της αυτοδιοίκησης.
Οι Πράσινοι επισημαίνουν τον κίνδυνο εγκατάλειψης κρίσιμων
οικονομικών τομέων και μαζικής διαρροής πληθυσμού, όπως στη Νότια Ηλεία μετά τη
μεγάλη πυρκαγιά του 2007.
Στις προτάσεις τους υπογραμμίζουν την ανάγκη για
ολοκληρωμένο σχέδιο ώστε να μείνουν οι άνθρωποι του δάσους στον τόπο τους και
να διατηρήσουν τις δεξιότητές τους, με μόνιμη και σταθερή απασχόληση.
Στις προτάσεις αυτές περιλαμβάνονται ενδεικτικά:
Αξιοποίηση της εμπειρίας και των δεξιοτήτων όσων
ρητινοσυλλεκτών ενδιαφέρονται, για επιδοτούμενη επέκταση της ρητινοσυλλογής στα
δάση των απέναντι περιοχών (Σποράδες, Νότιο Πήλιο, Αταλάντη) χωρίς
μετεγκατάστασή τους εκεί.
Πεζοπορικές και ποδηλατικές διαδρομές ως «μονοπάτια
αναγέννησης του δάσους», συνδυασμένα με εκστρατείες για ελληνικό και διεθνή
Τουρισμό Αλληλεγγύης.
Για την αποκατάσταση του δασικού πλούτου, οι Πράσινοι δίνουν
απόλυτη προτεραιότητα στη φυσική αναγέννηση και στα απαραίτητα μέτρα προστασίας
της.
Τεχνητές αναδασώσεις μόνο ως εξαίρεση για τεκμηριωμένους
σοβαρούς λόγους, αποκλειστικά με τοπικά αυτοφυή δασικά είδη και μελισσοκομικά
φυτά, αλλά και με συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας στον σχεδιασμό και την
υλοποίησή τους.
Παράλληλα οι Πράσινοι τονίζουν την ανάγκη να περιφρουρηθούν
πλήρως οι καμένες περιοχές από συμφέροντα εξορύξεων, ζητώντας να μείνουν στα
σημερινά τους όρια τα υπάρχοντα μεταλλεία της ΤΕΡΝΑ στο Μαντούδι.
Υπογραμμίζουν, τέλος, ότι η αποκατάσταση και ανάκαμψη δεν
μπορεί να γίνει στο όνομα των τοπικών κοινωνιών, χωρίς αυτές. Οφείλει να
βασιστεί στις προτάσεις και τη συμμετοχή τους, στη βάση σχεδίων ανά περιοχή με
στόχους, πόρους, εργαλεία υλοποίησης που θα συμφωνηθούν με τις τοπικές
κοινωνίες, δεν θα ανακοινωθούν απλώς για λογαριασμό τους. Το στοίχημα είναι να
αξιοποιηθούν τα ήδη υπάρχοντα εργαλεία δημόσιου συμμετοχικού σχεδιασμού.
Επόμενο βήμα των Πράσινων θα είναι να παρουσιάσουν τις
προτάσεις στον Στ. Μπένο, ως επικεφαλής της κυβερνητικής Επιτροπής για την
Ανασυγκρότηση της Βόρ. Εύβοιας.
Οι προτάσεις των Πράσινων
Για την καταστροφή της Βόρειας Εύβοιας υπάρχουν μεγάλες
πολιτικές ευθύνες αλλά και σοβαρές πληγές που απαιτούν επούλωση. Ο φυσικός
πλούτος που αφέθηκε να γίνει στάχτες, στήριζε πλήθος τοπικές οικονομικές
δραστηριότητες και θέσεις εργασίας, ενώ αποτελούσε το βασικότερο οικονομικό
κεφάλαιο της περιοχής. Η πυρκαγιά ήρθε να επιδεινώσει δραματικά την οικονομική
δυσπραγία και διαρροή πληθυσμού που είχε ήδη ενταθεί με την πανδημία.
Σε άλλα μέρη, πληγές από τις μεγάλες πυρκαγιές του 2007
είναι ακόμη ανοικτές: 15 χρόνια μετά, μεγάλο μέρος από το ελατοδάσος της
Πάρνηθας είναι αμφίβολο αν και πότε θα μπορέσει να αποκατασταθεί, ενώ ο
πληθυσμός της Νότιας Ηλείας έχει μειωθεί μέχρι και 30%, με αρκετούς οικισμούς
να έχουν χάσει οριστικά μεγάλο μέρος της αγροτικής οικονομίας τους.
Στο νέο κόμμα των Πράσινων θεωρούμε ότι δεν υπάρχει κανένα
περιθώριο να επαναληφθεί το ίδιο και στη Βόρεια Εύβοια. Επαρκείς
χρηματοδοτήσεις και πλήρεις αποζημιώσεις είναι απαραίτητες, κάτι που τα
κυβερνητικά μέτρα δεν διασφαλίζουν. Χρειάζεται όμως και ένα ευρύτερο, συνολικό
σχέδιο που να συνδέεται με την απαραίτητη επείγουσα ανταπόκριση στην κλιματική
και οικολογική κρίση, να δίνει βιώσιμες προοπτικές για τον τόπο, να εκπονηθεί
με ενεργή συμμετοχή και των τοπικών κοινωνιών και να μην αφήνει πίσω κανένα και
καμιά.
Στη Βόρεια Εύβοια, η πρόκληση είναι ακόμη μεγαλύτερη: τις
δεκαετίες που θα χρειαστούν για την πλήρη αναγέννηση του δάσους, πρέπει να
υπάρξουν σοβαρές και σταθερές εναλλακτικές προοπτικές για τους ρητινοσυλλέκτες,
τους γεωργούς, τους μελισσοκόμους, τους κτηνοτρόφους, αλλά και όσους
ασχολούνται με τουρισμό, ιδιαίτερα με εναλλακτικό βιώσιμο τουρισμό, ξεναγήσεις,
πεζοπορίες. Όλοι αυτοί πρέπει να στηριχθούν να παραμείνουν στον τόπο τους,
διατηρώντας παράλληλα τις επαγγελματικές τους δεξιότητες.
Ένας τέτοιος σχεδιασμός είναι ανάγκη να αναπτύξει νέα
εργαλεία και πολιτικές για την οικονομία και την εργασία.
Η ανάκαμψη πρέπει να συνδεθεί με την ανάγκη μακροχρόνιας
προστασίας της φυσικής αναγέννησης, αλλά και με τις νέες απαιτήσεις
ανθεκτικότητας απέναντι στην κλιματική κρίση. Στην κατεύθυνση αυτή κινήθηκε και
η πρόσφατη περιοδεία αλληλεγγύης των Πράσινων. Κλειδί για όλα αυτά αποτελεί η
οργανωμένη συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας. Η αποκατάσταση και ανάκαμψη δεν μπορεί
να γίνει στο όνομα των τοπικών κοινωνιών, χωρίς αυτές. Οφείλει να βασιστεί στις
προτάσεις τους και στην συμμετοχή τους, στη βάση σχεδίων ανά περιοχή με
στόχους, πόρους, εργαλεία υλοποίησης που θα συμφωνηθούν με τις τοπικές
κοινωνίες, δεν θα ανακοινωθούν απλώς για λογαριασμό τους.
Εργαλεία δημόσιου συμμετοχικού σχεδιασμού υπάρχουν
διαθέσιμα, με την ανάλογη επιστημονική τεκμηρίωση. Το στοίχημα για τον τόπο και
την κοινωνία, είναι να αξιοποιηθούν.
Οι Πράσινοι παρακολουθούμε με προσοχή και τους σχεδιασμούς
της κυβερνητικής Επιτροπής Ανασυγκρότησης, υπό τον κ. Μπένο. Πρώτη εικόνα είναι
ότι δεν έχουν συνειδητοποιηθεί αρκετά οι διαφορές της καμένης Βόρειας Εύβοιας
από την Καλαμάτα της δεκαετίας του 1980 ή από την αναστήλωση των αρχαίων
θεάτρων: Σε καιρούς κλιματικής κρίσης, μακροπρόθεσμος ορίζοντας για την περιοχή
δεν είναι μόνο το 2030, αλλά και το 2040 και 2050, όπου υπάρχουν ήδη
δεσμευτικοί ευρωπαϊκοί στόχοι για το κλίμα, που μάλιστα χρειάζονται ενίσχυση.
Η Βόρεια Εύβοια είναι διαφορετική περίπτωση από τα αρχαία
θέατρα, όπου το δημόσιο συμφέρον καλυπτόταν επαρκώς από την Αρχαιολογική
Υπηρεσία και εύκολα συνδυαζόταν με τεχνικές μελέτες ιδιωτικών φορέων. Εδώ
πρόκειται για τις ζωές και την τοπική οικονομία 30.000 ανθρώπων, αλλά και για
σχεδόν μισό εκατομμύριο στρέμματα πολύτιμου φυσικού πλούτου: ο ιδιωτικός τομέας
μπορεί λοιπόν να έχει συμβολή στον διάλογο και πιθανόν στην τεχνική υποστήριξη
επιμέρους επιλογών συμφωνημένων με την τοπική κοινωνία, όχι όμως να υποκαθιστά,
να παρακάμπτει ή να καθορίζει τον απαραίτητο δημόσιο σχεδιασμό. Κεντρική
σημασία έχει, τέλος, να μην ανατραπεί ο δασικός και αγροτικός χαρακτήρας των
καμένων εκτάσεων από συμφέροντα εξορύξεων που ήδη φαίνεται να υποβλέπουν την
περιοχή.
Οι υπάρχουσες εξορύξεις στο Μαντούδι να διατηρηθούν στα σημερινά
τους όρια με αυστηρή τήρηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, των εργασιακών
δικαιωμάτων και των όρων αποκατάστασης.
Στο πλαίσιο αυτό οι Πράσινοι καταθέτουμε μια σειρά
προτάσεις, για διάλογο και διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες και τους φορείς
τους, σε συνέχεια και της περιοδείας αλληλεγγύης και διαλόγου που
πραγματοποιήσαμε στις αρχές Σεπτεμβρίου.
Το πλήρες κείμενο με τις 40 προτάσεις των Πράσινων είναι
αναρτημένο στη διεύθυνση:
https://prasinoi.eu/wp-content/uploads/2021/09/Prasinoi-Protaseis.gia_.B.Evoia-13.9.2021.pdf
