MY KTEO

Πέμπτη 23 Σεπτεμβρίου 2021

Βόρεια Εύβοια: Ανεξέλεγκτες πυρκαγιές, ανεξέλεγκτες αναθέσεις για αντιπλημμυρικά


Δεν έφταναν οι διατάξεις του υπ. Περιβάλλοντος που επιτρέπουν τις απευθείας αναθέσεις στις Δασικές Υπηρεσίες για τις πυρόπληκτες περιοχές, χθες ψηφίστηκε και τροπολογία στη Βουλή για την εκτέλεση έργων με τον ίδιο ανεξέλεγκτο τρόπο από τις κατά τόπους Περιφέρειες. Η τροπολογία κατατέθηκε την ίδια ώρα που το υπ. Περιβάλλοντος ανακοίνωνε ότι έχει «ολοκληρωμένο σχέδιο» για τις καμένες περιοχές.

Με μια πλημμύρα απευθείας αναθέσεων προωθεί η κυβέρνηση την αποκατάσταση των περιοχών που αφέθηκαν να καταστραφούν από τις πολυήμερες πυρκαγιές του καλοκαιριού.

Στο όνομα του κατεπείγοντος των έργων, μέσα στον Αύγουστο, η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός μίλησαν αρχικά για τους ιδιώτες «αναδόχους αναδάσωσης» μέσω των οποίων θα ξεκινούσαν τα έργα χωρίς τις καθυστερήσεις του Δημοσίου. Λίγο αργότερα, στις αρχές Σεπτεμβρίου, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας εξέδωσε διατάξεις που επιτρέπουν την απευθείας ανάθεση έργων και «στις Δασικές Υπηρεσίες περιοχών Αττικής, Πελοποννήσου και Στερεάς Ελλάδας». Φαίνεται όμως ότι ούτε και αυτό το «ποτάμι» αναθέσεων ήταν αρκετό να καλύψει τις ανάγκες, με συνέπεια χθες η Βουλή να ψηφίσει τροπολογία που διευκολύνει την εκτέλεση αντίστοιχων έργων με τον ίδιο ανεξέλεγκτο τρόπο και από τις κατά τόπους Περιφέρειες.

Παραδόξως, μάλιστα, η τροπολογία αυτή κατατέθηκε προς ψήφιση την ίδια ώρα που το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοίνωνε ότι «έχει εκπονήσει ολοκληρωμένο σχέδιο» το οποίο και περιέγραφε, χωρίς, όμως, να περιλαμβάνει σε αυτό την εκτέλεση έργων μέσω των Περιφερειών. Το «ολοκληρωμένο σχέδιο» του υπουργείου Περιβάλλοντος έκανε αναλυτική αναφορά στα έργα αποκατάστασης των καμένων περιοχών της Βόρειας Εύβοιας, αναφέροντας μεταξύ άλλων ότι:

1) «Ορίστηκαν ως “ανάδοχοι αποκατάστασης” με σκοπό την υλοποίηση αντιπλημμυρικών και αντιδιαβρωτικών έργων στην πυρόπληκτη περιοχή της Λίμνης στη Βόρεια Εύβοια οι εταιρείες EREN Hellas και ΔΕΗ, στις 14, 16 και 17 Σεπτεμβρίου αντίστοιχα». Ειδικά, η ανακοίνωση της EREN ως αναδόχου προκάλεσε αντιδράσεις καθώς δραστηριοποιείται στην εγκατάσταση ανεμογεννητριών και τη λειτουργία αιολικών πάρκων. Ενα άλλο θέμα είναι ότι η ανακοίνωση των αναδόχων έγινε χωρίς να τηρηθούν οι προθεσμίες της απόφασης που είχε υπογράψει ο υφυπουργός Περιβάλλοντος Γ. Αμυράς και δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ στις 6/9.

2) Η ΔΕΗ θα χρηματοδοτήσει με 1.980.000 και 396.000 ευρώ την υλοποίηση αντιδιαβρωτικών έργων σε δυο κρίσιμες υδρολογικές λεκάνες της περιοχής (Σηπιάδα και Αχλάδι) με καταληκτική προθεσμία ολοκλήρωσης των εργασιών τη 17η και 18η Δεκεμβρίου 2021.

3) Η EREN Hellas θα προσφέρει χρηματοδότηση ύψους 992.222 ευρώ για τον ίδιο σκοπό στην υδρολογική λεκάνη του όρους Κανδύλι, προστατεύοντας τη Λίμνη, με προθεσμία τη 14η Δεκεμβρίου 2021.

4) Οι παρεμβάσεις αποκατάστασης προβλέπουν την κατασκευή των εξής έργων:

● Κορμοδέματα και σανιδότοιχοι για τον περιορισμό της επιφανειακής διάβρωσης και απορροής.

● Κλαδοπλέγματα κατά μήκος των υπολειμμάτων υλοτομίας των απονεκρωθέντων δέντρων, κυρίως σε εδάφη μικρών κλίσεων, με σκοπό την προστασία τους από τη διάβρωση και την επιφανειακή απορροή.

● Ξυλοφράγματα σε μικρές χαραδρώσεις και ρέματα για την αποτροπή της διάβρωσης και τη συγκράτηση φερτών υλικών.

5) Στον Δήμο Μαντουδίου-Λίμνης-Αγίας Αννας έχει ολοκληρωθεί το κόψιμο των καμένων δέντρων που βρίσκονται στο πλάι των δρόμων κατά 100% στις επαρχιακές οδούς Κήρινθος-Ροβιές και Στροφυλιά-Παππάδες, κατά 100% στους δρόμους σύνδεσης μεταξύ χωριών και κατά άνω του 90% στο δίκτυο των μικρών δρόμων εντός και μεταξύ χωριών με μικρή κυκλοφορία που έχουν πολλά καμένα δέντρα. Στον Δήμο Ιστιαίας-Αιδηψού έχει ολοκληρωθεί ο καθαρισμός του επαρχιακού οδικού δικτύου σε ποσοστό πάνω από 30% και οι εργασίες κοπής και απόληψης στα χωριά Κοκκινομηλιά, Κρυονερίτη, Αγδίνες, Τσαπουρνιά, ενώ ξεκινούν και στο χωριό Μηλιές την Παρασκευή. Οι εργασίες γίνονται από τους τοπικούς Δασικούς Συνεταιρισμούς και αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί σε μία εβδομάδα.

Κάπου εδώ όμως σταματά η ενημέρωση για τα έργα που έχουν ήδη ξεκινήσει (συνοδεύονται από φωτογραφίες με εργάτες που τοποθετούν κομμένους κορμούς ως αντιδιαβρωτικά φράγματα) και αρχίζει να αναδεικνύεται το εύρος των δράσεων που παραμένουν σε εκκρεμότητα:

● Ενώ οι ανάδοχοι ΔΕΗ και EREN Hellas έχουν αναλάβει δράση σε τρεις περιοχές, πρέπει να γίνουν έργα σε συνολικά εννέα περιοχές της Βόρειας Εύβοιας. Οπως αναφέρεται, το Δασαρχείο Λίμνης έχει συντάξει 5 μελέτες αντιδιαβρωτικών έργων που έχουν ήδη εγκριθεί από τη Διεύθυνση Δασών Εύβοιας. Ομως, δύο από τις περιοχές μελέτης, μία κοντά στις Ροβιές και μία ψηλότερα προς τους Κουρκουλούς, μένουν ακόμη χωρίς φορέα υλοποίησης. Αλλες τέσσερις περιοχές μελέτης υπάγονται στο Δασαρχείο Ιστιαίας. Η πρώτη μελέτη από αυτές τις τέσσερις εγκρίθηκε στις 17/9 και οι υπόλοιπες αναμένονται ώς το τέλος Σεπτεμβρίου.

● Στις εννέα περιοχές θα χρειαστούν όμως και αντιπλημμυρικά έργα μετά τα αντιδιαβρωτικά. Οι πέντε μελέτες από το Δασαρχείο Λίμνης θα είναι έτοιμες ώς το τέλος Σεπτεμβρίου και οι άλλες τέσσερις από το Δασαρχείο Ιστιαίας ώς τα μέσα Οκτωβρίου.

● Για το σύνολο των έργων στη Βόρεια Εύβοια εξασφαλίστηκαν πιστώσεις σχεδόν 20 εκατομμυρίων ευρώ. Από αυτές, τα 14,1 εκατομμύρια αφορούν το Δασαρχείο Λίμνης και ακόμη 5,8 εκατομμύρια ευρώ το Δασαρχείο Ιστιαίας. Επίσης, το Πράσινο Ταμείο έχει εγκρίνει πιστώσεις 700.000 ευρώ προς τους Δασικούς Συνεταιρισμούς προς τους οποίους διατέθηκαν κονδύλια και από ιδιωτικές εταιρείες, 70.000 ευρώ από την ΤΕΡΝΑ και 30.000 ευρώ από τη ΜΕΤΚΑ (αμφότερες δραστηριοποιούνται σε ενεργειακά έργα).

Εκτός από τα κονδύλια για τη Βόρεια Εύβοια, σημαντικά κονδύλια κατευθύνονται και για την αποκατάσταση άλλων πυρόπληκτων περιοχών. Σύμφωνα με πληροφορίες:

Για τα 83.000 καμένα στρέμματα στη Βαρυμπόμπη θα διατεθούν 18 εκατομμύρια ευρώ, βάσει των μελετών αντιδιαβρωτικής προστασίας που εκπονήθηκαν.

Για τα 47.000 στρέμματα στα Γεράνεια Ορη διατίθενται 16 εκατομμύρια ευρώ βάσει των Τεχνικών Δελτίων που έχουν συνταχθεί.

Αντίστοιχο ποσό αναμένεται να εγκριθεί και για τα καμένα σε Βίλια και όρος Πατέρας όπου κάηκαν σχεδόν 100.000 στρέμματα.

Με δεδομένο τον πακτωλό των κονδυλίων, η κυβέρνηση επιθυμεί να προχωρήσουν οι αναθέσεις το γρηγορότερο ώστε να μην κατηγορηθεί ότι έχει ευθύνη σε περίπτωση καταστροφικών πλημμυρών.

Οι περιοχές της ΔΕΗ

Οι διατάξεις του υπουργείου Περιβάλλοντος προβλέπουν ότι τα έργα θα εκτελούνται από τους Δασικούς Συνεταιρισμούς (ΔΑΣΕ) «κατά προτεραιότητα» με δεδομένο ότι εκείνοι γνωρίζουν καλά τα κατατόπια. Ομως, σύμφωνα με πληροφορίες, για τις δύο περιοχές που καλύπτει ως ανάδοχος η ΔΕΗ δεν μπορεί να εξασφαλίσει κάλυψη από ΔΑΣΕ και πιθανότατα θα απευθυνθεί σε εργολάβους και με απευθείας ανάθεση.

Αυτό μπορεί να γίνει από το σύνολο των «αναδόχων» που πιθανόν να προκύψουν στο μέλλον. Θεωρητικά, μάλιστα, μπορεί μια εταιρεία ανάδοχος που ασχολείται με κατασκευαστικά και θέλει να χρισθεί «εθνικός ευεργέτης» να αναλάβει το έργο και να το αναθέσει στον εαυτό της ή σε μία από εκείνες με τις οποίες συνεργάζεται (τα φαινόμενα καρτέλ στον χώρο των εργολάβων είναι παλαιότατη αμαρτία).

Ενα βασικό ερώτημα είναι πόσο ηθικό είναι για έναν «ευεργέτη» να πληρώνει τον εαυτό του για να εκτελεί έργα εθνικής σημασίας και ποιος θα τον ελέγχει για να πιστοποιεί ότι πράγματι τα χρήματα αυτά ξοδεύονται και δεν οδηγούν σε «ξεπλύματα». Θεωρητικά, ο φορέας που μπορεί να ελέγχει την εκτέλεση των έργων είναι τα τοπικά Δασαρχεία.

Σε αυτά, όμως, είναι γνωστό πως επικρατεί απόλυτη αποψίλωση από προσωπικό και ειδικά εκείνο το ειδικευμένο που μπορεί να ασκήσει ελέγχους. Ενδεικτικό είναι από μόνο του το γεγονός ότι μέσα σε έναν τέτοιο πακτωλό κονδυλίων, τα Δασαρχεία στην Εύβοια λαμβάνουν μόλις 145.000 ευρώ για την πρόσληψη 13 εποχιακών εργαζομένων.

efsyn.gr