Του Κώστα Μαρκόπουλου
Η επικοινωνιακή θύελλα μετά την υπογραφή στις 2/1/2020 στο Ζάππειο της συμφωνίας για το East
Med , έδωσε την θέση της 2 ακριβώς χρόνια μετά σε μία εξαιρετικά αποκαλυπτική «σιωπή», μετά την κατάργηση του αγωγού με μία ακόμη επιστολή του State Department στον Γ. Γραμματέα του Υπουργείου Εξωτερικών για την οικονομική διπλωματία.Από την φωτογραφία που αναρτάται ανωτέρω, σιγή, αμηχανία και
αδιέξοδο… οι τρείς ηγέτες, Μητσοτάκης, Νετανιάχου και Αναστασιάδης συνυπέγραψαν
έναν αγωγό φυσικού αερίου που μέσω των χωρών τους θα τροφοδοτούσε την Ε.Ε.
Βέβαια τόσο όγκο φυσικού αερίου δεν είχαν χωρίς την ολοκλήρωση των γεωτρητικών
ερευνών σε Κύπρο και Ισραήλ, ωστόσο εκτιμούσαν ότι μέχρι το τέλος των μελετών
θα είχε κατακτηθεί και αυτός ο στόχος. Χρηματοδότης του έργου: αποκλειστικά τα
Ευρωπαϊκά Ταμεία. Δικαιολογία του κολοσσιαίου έργου ήταν από το 2018 (Ευρωπαϊκή
Επιτροπή) η ανησυχία του Ευρωπαϊκού Νότου ότι θα εξαρτάται από το Ρωσικό φυσικό
αέριο μέσω Turkish Stream που θα φθάνει στην Ανατολική Θράκη. Οι τρείς ηγέτες
διεκήρυξαν ότι είχαν εξασφαλίσει εγγυήσεις, χρηματοδότηση και διεθνείς
συμμαχίες και απαραίτητες ισορροπίες ώστε να πραγματοποιηθεί το έργο, με την
στήριξη πολιτική και οικονομική της Ε.Ε.
Έναν χρόνο μετά άρχισαν τα προβλήματα, χωρίς εν τω μεταξύ,
να έχει εκταμιευτεί ούτε ένα ευρώ. Η Αίγυπτος δια του προέδρου Σίσσι έθεσε
ζήτημα παράκαμψης της Κύπρου και διέλευσης του αγωγού από Ισραήλ διά ξηράς από
το έδαφος της και μέσω Λιβύης στην Κρήτη. Ο λόγος ήταν η συμπερίληψη του
κοιτάσματος Zohr στην αιγυπτιακή ΑΟΖ, του μεγαλυτέρου στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ενάμιση χρόνο μετά, με απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου,
προκρίνονται μόνο τα ενεργειακά έργα που θα μπορούν να εξυπηρετούν και
μεταγενέστερη μεταφορά υγρού υδρογόνου. Αποτέλεσμα η διακοπή της χρηματοδότησης
του East Med από την Ε.Ε. Την ίδια περίοδο στο 6ο Συμπόσιο Ενεργειακής
Μετάβασης ο πρέσβης των ΗΠΑ κ. Τζέφρι Πάιατ αναφερόμενος στον κίνδυνο έλλειψης
φυσικού αερίου αυτόν τον χειμώνα, έδειξε προς τον πλωτό σταθμό υγροποιημένου
φυσικού αερίου στην Αλεξανδρούπολη και τόνισε τα κοινά ενεργειακά συμφέροντα
ΗΠΑ-Ελλάδας και τον περιορισμό της πολιτικής επιρροής της Ρωσίας στις χώρες των
Βαλκανίων μέσω πολιτικών ενέργειας.
Μετά από αυτά, η προχθεσινή ανακοίνωση-επιστολή του State
Department για το τέλος του East Med δεν είναι έκπληξη. Ούτε η σιγή του
πρωθυπουργού είναι έκπληξη βέβαια μετά το Ζάππειο του 2020.
Το ζήτημα που εγείρεται είναι γιατί δεν έχουμε διδαχθεί από
το παρελθόν με προηγούμενους αγωγούς και ενεργειακές πρωτοβουλίες της χώρας και
αντίστοιχες ήττες που έχει υποστεί; Δεν είμαι καθόλου σίγουρος ότι απειλεί νίκη
της Τουρκίας διότι η τελευταία δεν πρόκειται να διστάσει σε τίποτα και ποτέ όσο
αντιμετωπίζει μία Ελλάδα υποτονική. Αυτό για το οποίο είμαι βέβαιος είναι ότι
αποτελεί ισχυρό αρνητικό δεδομένο για την Ελλάδα. Μειώνει την αξιοπιστία της
και φαίνεται ότι δεν μπορεί να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στην Ανατολική
Μεσόγειο, με τόσο εμφανή στοιχεία ασυνεννοησίας στον πολιτικό της κόσμο και
χωρίς Εθνική διακομματική γραμμή στα μείζονα θέματα, κάτι για το οποίο την
ευθύνη φέρει ο Πρωθυπουργός (υπενθυμίζω ότι ο Σύριζα πολέμησε τον East Med).
Οφείλουμε ως χώρα να σταματήσουμε να ζούμε με ονειρώξεις και
πλασματικούς θριάμβους. Έχουμε χρέος να δείξουμε και να κατακτήσουμε τον ρόλο
που αντέχουν οι ώμοι μας στην Ανατολική Μεσόγειο και το εύρος αυτού του ρόλου.
Η Ελλάδα είναι η πλέον ιστορική χώρα της Ευρώπης και δεν επιτρέπεται σε κανέναν
να παίζει με την αξιοπιστία της.
Τέλος από τους τρείς ηγέτες που συνυπέγραψαν τον East Med, ο Νετανιάχου δεν είναι Πρόεδρος, ο Αναστασιάδης έχει άλλον έναν χρόνο και εμείς έχουμε εκλογές το 2023.
