Στην τελευταία θέση της παγκόσμιας κατάταξης ως προς την ανθεκτικότητα έναντι φυσικών καταστροφών κατατάσσεται η χώρα μας, σύμφωνα με τον αντίστοιχο δείκτη που καταρτίζει ο διεθνής αντασφαλιστικός οργανισμός Swiss Re, βάσει του οποίου στην Ελλάδα μόνο το 3% περίπου των κινδύνων που είναι εκτεθειμένο σε φυσικές καταστροφές είναι ασφαλισμένο, ενώ το υπόλοιπο 97% είναι χωρίς κάλυψη.
Στον αντίποδα είναι χώρες όπως η Δανία, η Γαλλία, η Πολωνία, η Ελβετία, το Ισραήλ, το Βέλγιο, η Τσεχία όπου το ποσοστό ασφάλισης κυμαίνεται μεταξύ 50%-82%, ενώ κάπου στη μέση με ποσοστό κάλυψης από 25%-50% είναι χώρες όπως η Αυστρία, η Γερμανία, η Ολλανδία, αλλά και η Τουρκία, που έχει καθιερώσει υποχρεωτικό σύστημα ασφάλισης για τις κατοικίες.
Η χαμηλή κατάταξη της χώρας μας με βάση τον δείκτη ανθεκτικότητας της Swiss Re έρχεται να επιβεβαιώσει τα στοιχεία της Ενωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος για το χαμηλό επίπεδο ασφάλισης των Ελλήνων, οι οποίοι ενώ εμφανίζουν ένα από τα υψηλότερα ποσοστά ιδιοκατοίκησης, που φθάνει το 70%, είναι ασφαλισμένοι μόνο κατά 16% όσον αφορά την περιουσία τους. Μάλιστα το ποσοστό αυτό είναι συνέπεια της υποχρεωτικότητας της ασφάλισης κατά του σεισμού που ισχύει για όσες κατοικίες έχουν κατασκευαστεί ή αποκτηθεί μέσω τραπεζικού δανεισμού, ενώ χαμηλό είναι το ποσοστό των ασφαλισμένων επιχειρήσεων, που σύμφωνα με τις ίδιες εκτιμήσεις διαμορφώνεται κοντά στο 20%.
Μόνο το 16% των ακινήτων και το 20% των επιχειρήσεων είναι ασφαλισμένα.
Το χαμηλό ποσοστό ασφάλισης δεν συμβαδίζει με την ένταση των φυσικών καταστροφών που εκδηλώνονται στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια, είτε λόγω της εκτεταμένης ξηρασίας και των πυρκαγιών είτε λόγω των έντονων βροχοπτώσεων και πλημμυρών ή ακόμη και των σεισμών λόγω της ιδιαίτερα σεισμογενούς θέσης της χώρας.
Η αύξηση και η ένταση αυτών των φαινομένων έχουν μάλιστα οδηγήσει σε υπέρογκη επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού για την κάλυψη των αποζημιώσεων, το ύψος των οποίων είναι δυσανάλογα μεγάλο με το κόστος που βαρύνει τις ασφαλιστικές εταιρείες. Χαρακτηριστική είναι πρόσφατη δήλωση του υπουργού Κλιματικής Αλλαγής και Προστασίας, Χρήστου Στυλιανίδη, ότι η επιβάρυνση του κράτους για την κάλυψη του κόστους των αποζημιώσεων δύο καταστροφικών φαινομένων όπως ήταν ο σεισμός στην Κρήτη το 2020 και οι πυρκαγιές στην Εύβοια το 2021, ανέρχεται στα 500 εκατ. ευρώ και αντιστοιχεί στο 20% των ετήσιων εισπράξεων του ΕΝΦΙΑ.
Οπως είχε επισημάνει ο αρμόδιος υπουργός, η μονομερής ανάληψη από το κράτος του κόστους των αποζημιώσεων καθιστά τον τρόπο αντιμετώπισης των φυσικών καταστροφών μη βιώσιμο στο μέλλον με δεδομένα τα στενά δημοσιονομικά περιθώρια αλλά και την ένταση της κλιματικής αλλαγής που είναι πλέον έκδηλη τόσο στη χώρα μας όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ενδεικτικό της υπέρογκης επιβάρυνσης του κράτους λόγω του χαμηλού επιπέδου ασφάλισης στη χώρα μας είναι το γεγονός ότι η πυρκαγιά στο Μάτι τον Ιούνιο του 2018 στοίχισε στις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες περίπου 35 εκατ. ευρώ, η κακοκαιρία Θάλεια που έπληξε κυρίως την Εύβοια τον Αύγουστο του 2020 στοίχισε περίπου 5 εκατ. ευρώ, ενώ ανατρέχοντας στο παρελθόν οι αποζημιώσεις για τις καταστροφές από τις μεγάλες δασικές πυρκαγιές σε Αττική και στην υπόλοιπη Ελλάδα το καλοκαίρι του 2007, επιβάρυναν τις ασφαλιστικές εταιρείες με μόλις 5,6 εκατ. ευρώ.
Η αύξηση και η ένταση των φυσικών καταστροφών τα τελευταία χρόνια δεν έχει αλλάξει ιδιαίτερα την εικόνα για το επίπεδο της ασφάλισης στο σύνολο της χώρας, καθώς με βάση τα στοιχεία που συγκεντρώνει η ΕΑΕΕ, οι ζημιές που δηλώνονται προς τις ασφαλιστικές εταιρείες αντιπροσωπεύουν το 15% των ζημιών που καταγράφουν οι αρμόδιοι κρατικοί φορείς. Η μονομερής σχεδόν εμπλοκή του κράτους στις αποζημιώσεις συνοδεύεται σε αρκετές περιπτώσεις με σημαντικές καθυστερήσεις στην καταβολή τους, καθιστώντας ακόμη πιο δύσκολη τη διαδικασία της αποκατάστασης των ζημιών. Η χαμηλή συμμετοχή της ασφαλιστικής αγοράς ερμηνεύεται όχι μόνο από το χαμηλό ποσοστό ασφάλισης, αλλά και από την αύξηση των έντονων φυσικών φαινομένων τα τελευταία χρόνια.
Σημειώνεται ότι η περυσινή χρονιά χαρακτηρίστηκε από έντονα φαινόμενα όπως η χιονόπτωση Μήδεια στα μέσα Φεβρουαρίου, ο σεισμός στη Θεσσαλία στις αρχές Μαρτίου και στην Κρήτη στα τέλη Σεπτεμβρίου, καθώς και η βροχόπτωση Μπάλλος τον περασμένο Οκτώβριο. Είναι χαρακτηριστικό ότι η έρευνα της ΕΑΕΕ για το 2021 κατέγραψε 15.802 ζημιές και το ύψος των αποζημιώσεων υπολογίζεται στα 110 εκατ. ευρώ, ενώ το 2020 καταγράφηκαν 20.379 ζημιές που στοίχισαν στις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες 102,5 εκατ. ευρώ.
kathimerini.gr
