Η κυβέρνηση εξαπατά συνειδητά τους συνταξιούχους, σε μια ιδιαίτερα δύσκολη συγκυρία, που η ακρίβεια συρρικνώνει ακόμα και κατά 40% την αγοραστική δύναμη των συνταξιούχων.
Σε μια μεγάλη λαθροχειρία, ετοιμάζεται να προβεί το Υπουργείο Εργασίας, σε σχέση με τον υπολογισμό των αυξήσεων στις συντάξεις, από το 2023. Σε συσκέψεις που έγιναν εντός της εβδομάδας, μεταξύ στελεχών του ΕΦΚΑ και του Υπουργείου Εργασίας, προέκυψαν διαφωνίες ως προς την χορήγηση των αυξήσεων στις συντάξεις, στους ασφαλισμένους που θα υποβάλλουν αιτήσεις συνταξιοδότησης, από την πρωτοχρονιά του 2023. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά:
Ο «νόμος Βρούτση» (ν.4670/2020) προβλέπει ότι: «Το συνολικό ποσό της σύνταξης αυξάνεται από την 1.1.2023 κατ’ έτος, με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων με βάση συντελεστή που προκύπτει από το άθροισμα του ετήσιου ποσοστού μεταβολής του ΑΕΠ συν το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή του προηγούμενου έτους διαιρούμενου διά του δύο (2) και δεν υπερβαίνει το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή».
Το νομοσχέδιο για το «mini» ασφαλιστικό, που έρχεται προς ψήφιση στη βουλή, προβλέπει στο άρθρο 55 ότι: «Για την πρώτη εφαρμογή του νόμου αυτού η εθνική σύνταξη ορίζεται σε τριακόσια ογδόντα τέσσερα (384) ευρώ μηνιαίως και καταβάλλεται ακέραια εφόσον έχουν συμπληρωθεί τουλάχιστον 20 έτη ασφάλισης. Το ποσό της εθνικής σύνταξης βαίνει μειούμενο κατά 2% για κάθε έτος ασφάλισης που υπολείπεται των 20 ετών, εφόσον έχουν συμπληρωθεί τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης. Η προϋπόθεση συμπλήρωσης δεκαπέντε (15) ετών ασφάλισης για την καταβολή της εθνικής σύνταξης δεν ισχύει για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης με τη συμπλήρωση χρόνου ασφάλισης μικρότερου των δεκαπέντε (15) ετών. Στην περίπτωση αυτή το ποσό της εθνικής σύνταξης δεν μπορεί να υπολείπεται αυτού που αντιστοιχεί στα δεκαπέντε (15) έτη ασφάλισης. Η εθνική σύνταξη αναπροσαρμόζεται, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 4 του άρθρου 14 του παρόντος».
Το υπουργείο Εργασίας, με δελτίο τύπου πριν από λίγες ημέρες, αν και διαβεβαιώνει ότι δεν υπάρχει λόγος οι ασφαλισμένοι να τρέξουν να υποβάλλουν αιτήσεις συνταξιοδότησης μέσα στο 2022, καθώς όλοι θα λάβουν τις αυξήσεις που προβλέπει ο νόμος, κάνει αναφορά για ένα διακριτό μηχανισμό χορήγησης αύξησης, στο τμήμα της ανταποδοτικής σύνταξης. Το υπουργείο Εργασίας αποφεύγει σκοπίμως να τοποθετηθεί με σαφήνεια, στη διαφορά μεταξύ των αυξήσεων στους εν ενεργεία συνταξιούχους και σε εκείνους που θα συνταξιοδοτηθούν από 1/1/2023, καθώς ο υπολογισμός τους, θα γίνεται με διαφορετικό μηχανισμό.
Ο πρώτος μηχανισμός αφορά στις ήδη εκδοθείσες συντάξεις: Κάθε έτος από 1/1/2023 το συνολικό ποσό των συντάξεων προσαυξάνεται με βάση συντελεστή που προκύπτει από το άθροισμα του ετήσιου ποσοστού μεταβολής του ΑΕΠ συν το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή του περασμένου έτους, διαιρουμένου διά του δύο.
Ο δεύτερος, αφορά τις συντάξεις που εκδίδονται ανά πάσα στιγμή στο μέλλον (2023 και εφεξής): Το ανταποδοτικό μέρος της σύνταξης προκύπτει βάσει των συντάξιμων αποδοχών. Οι συντάξιμες αποδοχές αναπροσαρμόζονται με βάση τη μεταβολή του μέσου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή. Σε κάθε περίπτωση, οι συντάξιμες αποδοχές αναπροσαρμόζονται έως και το προηγούμενο της αποχώρησης έτος. Ωστόσο το υπουργείο Εργασίας, θεωρεί ότι η αύξηση, η οποία θα προκύπτει ως απόρροια της αντίστοιχης ανόδου του Εθνικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, θα έχει ήδη ενσωματωθεί στις συντάξιμες αποδοχές του 2022. Άρα, η ανταποδοτική σύνταξη θα είναι έτσι και αλλιώς υψηλότερη, για όσους υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης από το 2023 και μετά.
Για τους νέους συνταξιούχους, η ανταποδοτική σύνταξη προκύπτει ως αποτέλεσμα των συντάξιμων αποδοχών από το 2002 και μετά, κάτι που σημαίνει ότι, προκύπτει μέσος όρος συντάξιμων αποδοχών της τελευταίας 20αετίας.
Αποτελεί ερωτηματικό, λοιπόν, κατά πόσο θα επηρεαστούν θετικά οι συντάξιμες αποδοχές, λόγω υψηλού πληθωρισμού, μόνο κατά το ένα από τα 20 έτη αναφοράς, δηλαδή το 2022 για το οποίο ο συντελεστής αναπροσαρμογής-τιμάριθμος αναμένεται να κλείσει στο 9,5-10%. Αν συμβεί κάτι τέτοιο τότε θα υπάρξουν μικρότερες αυξήσεις, σε σχέση με το 7% που θα δοθεί στην ανταποδοτική σύνταξη όλων των «εν ενεργεία» συνταξιούχων του 2022. Φυσικά η αναπροσαρμογή του συντελεστή μόνο ενός έτους, θα οδηγήσει σε ελάχιστες αυξήσεις, που παρά την αύξηση της εθνικής σύνταξης στα 411 ευρώ, δεν θα έχει καμία σχέση με την συνολική αύξηση του 7%, που θα λάβουν οι «παλαιοί» συνταξιούχοι του 2022.
Το πρόβλημα είναι ότι μέχρι το τέλος του έτους, η κυβέρνηση δεν προτίθεται να εκδώσει την ΚΥΑ που προβλέπεται από το νόμο, για την χορήγηση των αυξήσεων, με αποτέλεσμα οι συνταξιούχοι, να μην γνωρίζουν, τι τους συμφέρει. Φυσικά το Υπουργείο Εργασίας, «οχυρώνεται» πίσω από τη τρέχουσα έλλειψη στοιχείων (ποσοστό ΔΤΚ και αύξηση ΑΕΠ) αν και θα μπορούσε να διευκρινίσει έγκαιρα το ζήτημα και να προβεί εκ των υστέρων σε αναπροσαρμογές. Αν όμως επιβεβαιωθούν οι …υποψίες, τότε θα υπάρξει μαζικό κύμα φυγής μέσα στο τρέχον έτος και αύξηση της συνταξιοδοτικής δαπάνης, κάτι που δεν το επιθυμούν τα στελέχη του ΥΠΕΚΑ. Έτσι φαίνεται ότι, η ΚΥΑ θα εκδοθεί μετά την πρωτοχρονιά, όταν όμως θα είναι ουσιαστικά αργά για τους συνταξιούχους, που δεν θα έχουν πια δυνατότητα επιλογής.
Για να γίνουν κατανοητά τα ανωτέρω, παραθέτουμε το παρακάτω απλοϊκό παράδειγμα, που καταδεικνύει την επιχειρούμενη κλοπή:
Έστω ασφαλισμένος με σταθερό μισθό από το 2022 μέχρι σήμερα 1.200 ευρώ(οι συντάξιμες αποδοχές με βάση τους δείκτες αναπροσαρμογής 2002-2022, διαμορφώνονται στα 1.277 ευρώ), συμπληρώνει 40 έτη( ήτοι 12.000 ΗΕ) στα τέλη του έτους 2022 και καταθέτει για σύνταξη.
Ο συγκεκριμένος ασφαλισμένος θα λάμβανε εθνική σύνταξη 384 ευρώ και ανταποδοτική 638 ευρώ, πριν τις αυξήσεις. Μετά τις αυξήσεις του 2023, θα λάβει 411 ευρώ εθνική και 682 ευρώ ανταποδοτική σύνταξη, αν ή αύξηση κλείσει στο 7%. Θα λάβει δηλαδή επιπλέον συνολικά, 71 ευρώ το μήνα, αύξηση.
Με τις αλχημείες όμως που επιχειρεί η κυβέρνηση και το νέο διακριτό μηχανισμό, αν ό ίδιος ασφαλισμένος καταθέσει με ακριβώς τα ίδια έτη και τις ίδιες συντάξιμες αποδοχές το 2023(χωρίς αυτές να αναπροσαρμοστούν στο σύνολο τους), θα λάβει και πάλι την αύξηση στην εθνική σύνταξη (ήτοι 27 ευρώ) η αύξηση της ανταποδοτικής όμως, θα είναι πολύ μικρότερη, αφού η «τιμαρθιμοποιήση» μόνο του έτους 2022, με συντελεστή 9,5%(ΔΤΚ), θα δώσει μια αύξηση στην ανταποδοτική σύνταξη της τάξεως των 2,7 ευρώ. Συνεπώς το συνολικό όφελος θα είναι μόλις 29,7 ευρώ. Αμέσως αμέσως ο συνταξιούχος μόνο και μόνο καταθέτοντας το 2023, χάνει 41,3 ευρώ, δηλαδή η συνολική αύξηση μαζί με την αύξηση της εθνική σύνταξης, θα είναι μόλις 2,9%(αντί για 7%).
Από τα ανωτέρω(και αν επιβεβαιωθούν οι φόβοι) αντιλαμβάνεται κανείς ότι, η κυβέρνηση εξαπατά συνειδητά τους συνταξιούχους, σε μια ιδιαίτερα δύσκολη συγκυρία, που η ακρίβεια συρρικνώνει ακόμα και κατά 40% την αγοραστική δύναμη των συνταξιούχων. Η κυβέρνηση οφείλει άμεσα να εκδώσει την σχετική ΚΥΑ και να αποσαφηνίσει τα ζητήματα, διαφορετικά θα είναι υπεύθυνη για μια ακόμα τεράστια κλοπή, εις βάρος των συνταξιούχων.
(Ο Διονύσης Τεμπονέρας είναι Δικηγόρος – Εργατολόγος)
iEidiseis.gr
