Βιώσιμο σε κάθε περίπτωση θα είναι το δημόσιο χρέος ως το 2032. Από το 2033 ως το 2060, η βιωσιμότητα θα εξαρτηθεί από το αν η Ελλάδα καταφέρει να διατηρήσει μέσο ρυθμό ανάπτυξης 1,8% και πρωτογενές πλεόνασμα 2% του ΑΕΠ έως και το τέλος της περιόδου.
Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα από την έκθεση βιωσιμότητας του χρέους , που έχει ενσωματώσει η Τράπεζα της Ελλάδας στην έκθεση Νομισματικής Πολιτικής που δόθηκε χθες στην δημοσιότητα.
Ειδικότερα, η μελέτη διαβεβαιώνει η μεσοπρόθεσμη ανθεκτικότητα του χρέους είναι αποτέλεσμα των ευνοϊκών όρων αποπληρωμής των υποχρεώσεων προς τον επίσημο τομέα (κυρίως του ESM και του προκατόχου του EFSF) που κατέχει το 73% του ελληνικού χρέους μετά από τα διαδοχικά μέτρα ελάφρυνσης του χρέους το 2012, το 2017 και το 2018. Ρόλο στην αντοχή του χρέους παίζει η εκδοτική στρατηγική του ΟΔΔΗΧ και η έγκαιρη σύναψη συμβάσεων ανταλλαγής επιτοκίων (swap), οι οποίες έχουν αντισταθμίσει τον επιτοκιακό κίνδυνο σε ένα σχετικά μεγάλο μερίδιο του ελληνικού χρέους (δάνειο GLF, 14% του συνόλου), "κλειδώνοντας” τα σχετικά χαμηλά επιτόκια των προηγούμενων ετών.
Με βάση την μελέτη, ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ αποτελεί καθοριστικό παράγοντα του επιτοκίου αναχρηματοδότησης. Η ταχεία αποκλιμάκωσή του πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα της οικονομικής πολιτικής τα επόμενα χρόνια, λαμβάνοντας υπόψη ότι τα βασικά επιτόκια δεν πρόκειται να επιστρέψουν στα προ κρίσης επίπεδα, ακόμη και με την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού. Ως εκ τούτου, οι κίνδυνοι βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους εμφανίζονται σημαντικά αυξημένοι μετά το τέλος της μεσοπρόθεσμης περιόδου (2032) και καθώς η δομή του δημόσιου χρέους θα έχει μεταβληθεί, το καθιστούν πιο ευάλωτο σε αρνητικές διαταραχές.
Τα σενάρια για μετά το 2032
Η μελέτη της ΤτΕ τονίζει ότι στο "χρονικό παράθυρο" των 10 ετών μέχρι και το 2023 θα πρέπει να καταβληθεί κάθε προσπάθεια, ώστε να μειωθεί ο λόγος του χρέους προς το ΑΕΠ και να ενισχυθεί η αναπτυξιακή δυναμική της οικονομίας, αξιοποιώντας κατάλληλα τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και να διαφυλάξει την δημοσιονομική σταθερότητα.
Σε ότι στην περίοδο από το 2033 μέχρι και το 2060, η ΤτΕ εξετάζει 8 εναλλακτικά σενάρια με τα 7 από αυτά να καταλήγουν στο ότι το χρέος συνεχίζει να μειώνεται μέχρι και το τέλος της περιόδου και ένα συνθετικό, κακό σενάριο το οποίο "στέλνει" το χρέος στο 250% του ΑΕΠ το 2060.
- Το πρώτο σενάριο, το βασικό, το οποίο προβλέπει μέσο ρυθμό ανάπτυξης 1,8% και πρωτογενές πλεόνασμα 2% από το 2025 έως και το 2060. Με βάση αυτό το σενάριο το χρέος θα αποκλιμακωθεί στο 61% του ΑΕΠ στο τέλος του 2060.
- Το δεύτερο σενάριο διαφοροποιείται από το βασικό στο ότι το πρωτογενές πλεόνασμα, σε μέσα επίπεδα , θα είναι 1% του ΑΕΠ δηλαδή 1% μικρότερο από το αναμενόμενο. Σε αυτό το σενάριο, το χρέος αποκλιμακώνεται τοι 2060 κοντά στο 110% του ΑΕΠ.
- Το τρίτο σενάριο διαφοροποιείται στο ότι λαμβάνεται υπόψιν ότι ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας θα είναι κατά 0,5% μικρότερος από το 1,8%. Σε αυτό το σενάριο , το χρέος θα φτάσει κοντά στο 75% του ΑΕΠ το 2060.
- Το τέταρτο σενάριο προβλέπει αυξημένη διεθνή αβεβαιότητα και υψηλό κίνδυνο χώρας. Με βάση αυτό ,το χρέος αποκλιμακώνεται κοντά στο 70% του ΑΕΠ , το 2060.
- Το 5ο σενάριο προβλέπει πληθωρισμό πάνω από 2% και άνοδο των επιτοκίων δανεισμού. Με βάση αυτό το σενάριο, το χρέος αποκλιμακώνεται στο 69% του ΑΕΠ το 2060.
- Το 6ο σενάριο προβλέπει ένα ταχύτερη ποσοτική σύσφιξη (QT) από την ΕΚΤ. Με βάση αυτό το χρέος θα συνεχίσει, αλλά δεν θα υποχωρήσει κάτω από το 100% στο τέλος του 2060.
- Το 7ο είναι ένα θετικό σενάριο που προβλέπει υψηλότερη πιστοληπτική διαβάθμιση από την αναμενόμενη για το αξιόχρεο της Ελλάδας. Με αυτή την παραδοχή, το χρέος υποχωρεί κοντά στο 55% του ΑΕΠ στο τέλος του 2060.
Το σενάριο της καταστροφής
Το 8ο σενάριο που παραθέτει η ΤτΕ, είναι στην πράξη ένα σενάριο καταστροφής . Προβλέπει ταυτόχρονα χαμηλότερο κατά 1% πρωτογενές πλεόνασμα, μικρότερη κατά 0,5% ανάπτυξη σε ένα περιβάλλον διεθνούς αβεβαιότητας υψηλού ρίσκου της χώρας και υψηλού πληθωρισμού. Με βάση αυτό το σενάριο, το χρέος καθίσταται μη βιώσιμο και αυξάνεται στο τέλος του 2060 στο 250% του ΑΕΠ.
capital.gr του Τάσου Δασόπουλου
