Την επέκταση των αρμοδιοτήτων της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) σε νερό και απόβλητα προβλέπει σχέδιο νόμου που δόθηκε σε δημόσια διαβούλευση. Ως προίκα ο νέος φορέας παίρνει τη δυνατότητα να παρεμβαίνει στις τιμολογιακές πολιτικές στους τομείς αυτούς επιβάλλοντας πρόστιμα έως 10 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του σχεδίου νόμου, που αναρτήθηκε στο opengov.gr, η επέκταση των αρμοδιοτήτων της ΡΑΕ αποσκοπεί στην κάλυψη ενός ουσιώδους κενού στην υφιστάμενη νομοθεσία, καθώς για πρώτη φορά ρυθμίζονται κατά τρόπο συνεκτικό το πεδίο και ο φορέας της ρυθμιστικής και ελεγκτικής εποπτείας των φορέων παροχής υπηρεσιών ύδατος (ύδρευσης και αποχέτευσης), καθώς και της επεξεργασίας αστικών αποβλήτων. Μάλιστα, όπως αναφέρεται, η νέα Αρχή πρέπει να καταστεί πλήρως λειτουργική εντός 6μήνου από τη σύστασή της, σύμφωνα με σχετικό ορόσημο του Ταμείου Ανάκαμψης.
Το σχήμα που επελέγη, ωστόσο, παρουσιάζει μια δομική παραδοξότητα. Ενώ στη σημερινή μορφή της, η ΡΑΕ καλείται να ελέγξει μια ιδιωτική αγορά (ενέργειας), στις νέες αρμοδιότητες ο ελεγχόμενος είναι το Δημόσιο και οι φορείς του ευρύτερου δημοσίου τομέα. Ετσι αποσπά (ή συνδιαχειρίζεται) τις αρμοδιότητες του ελέγχου της τιμολογιακής πολιτικής και γενικά εφαρμογής της νομοθεσίας που σήμερα υφίστανται σε υπηρεσίες του υπουργείου Περιβάλλοντος (Γενική Διεύθυνση Υδάτων και Γενική Γραμματεία Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων) και τις επεκτείνει καθώς η νέα Αρχή θα μπορεί:
Επέκταση αρμοδιοτήτων της ΡΑΕ – Θα μπορεί να επιβάλλει σε δήμους και φορείς πρόστιμα έως 10 εκατ. ευρώ.
• Να προτείνει συγχωνεύσεις ΔΕΥΑ (Δημοτικές Επιχειρήσεις Υδρευσης Αποχέτευσης) λαμβάνοντας υπόψη τα χαρακτηριστικά κάθε περιοχής. Υφίσταται μεγάλος κατακερματισμός των υπηρεσιών ύδατος σε πολλούς παρόχους, αρκετοί εκ των οποίων αδυνατούν να παρακολουθήσουν συστηματικά την ποιότητα του πόσιμου νερού, ενώ συχνά η λειτουργία των εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων δεν είναι επαρκής λόγω μη συντήρησης, ατυχούς σχεδιασμού (υπερδιαστασιολόγησης) και ελλιπούς στελέχωσης, αναφέρει η αιτιολογική έκθεση. Η Αρχή θα πρέπει να καταθέσει τις προτάσεις της έως το τέλος του 2024.
• Να κάνει συστάσεις στις ΔΕΥΑ, στους φορείς των δήμων για τα απορρίμματα (ΦΟΔΣΑ) ή στους δήμους, ζητώντας τους να τροποποιήσουν τα τιμολόγιά τους και ελέγχοντας την οικονομική αποδοτικότητά τους. Σε περίπτωση που δεν συμμορφωθούν, θα μπορεί να επιβάλλει κυρώσεις: έως 10 εκατ. ευρώ και το 6% των συνολικών ετήσιων εσόδων του προηγούμενου έτους από τις ελεγχόμενες υπηρεσίες (λ.χ. ύδρευσης). Μέχρι σήμερα δεν υπήρχε δυνατότητα επιβολής προστίμου για το ζήτημα αυτό.
• Σε όσους ΦΟΔΣΑ δεν πετυχαίνουν τον στόχο της μείωσης ταφής απορριμμάτων, θα επιβάλλεται πρόστιμο ύψους 50 ευρώ ανά τόνο ανεπεξέργαστων αστικών αποβλήτων που καταλήγουν σε ΧΥΤΥ, ενώ υφίσταται μονάδα επεξεργασίας απορριμμάτων στην περιοχή τους.
Με το ίδιο σχέδιο νόμου, η αρμοδιότητα εποπτείας των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ μεταφέρεται από το υπουργείο Υποδομών στο υπουργείο Περιβάλλοντος (είχε ζητηθεί και προ δεκαετίας), ενώ η ευθύνη εκπόνησης των σχεδίων διαχείρισης λεκανών απορροής μεταφέρεται από τις Περιφέρειες στις αποκεντρωμένες διοικήσεις.
kathimerini.gr
